Het is tijd voor de beoordelings- of eindejaarsgesprekken. Goedbedoelde lijstjes met tips voor deze gesprekken vliegen ons om de oren. De meeste zijn open deuren zoals “Bereid goed voor”. In een ander blog geef ik met een knipoog (er is al voldoende ellende op het moment) 10 tips voor de medewerker om het beoordelingsgesprek te ontregelen. Hoe kun je daar effectief mee omgaan?
- Kom een paar minuten te laat (druk, druk, druk), maar neem wel gevulde koeken mee
Het laat komen zou ik negeren. Het is slecht voor de sfeer en het bespreken kost tijd die niets oplevert. Negeer incidenten in het algemeen en negeer hele recente zaken. Laat de koek je lekker smaken en begin gewoon en laat je niet opjagen. Als je meer tijd nodig hebt, maak je een nieuwe afspraak.
- Bied aan het verslag te schrijven
In veel gevallen kan het goed zijn als de medewerker schrijft. Het is goed voor het eigenaarschap van de afspraken. Rond ieder gesprekspunt af met een moment waarop je samen hardop de conclusie verwoordt. Hierdoor kan de medewerker zich tijdens het gesprek gewoon richten op het gesprek.
- Vraag of je het gesprek mag opnemen
Ik ben geen voorstander van opnames. Als deze vraag komt is er vaak al van alles aan de hand. Die kou moet eerst uit de lucht, en dan pas kun je de inhoud in. Dit is slechts een symptoom.
- Als het gesprek online plaats vindt, verhoog je kans op een nieuwe laptop: laat je huisgenoten allemaal tegelijk netflixen
Online is verre van ideaal. Voer het gesprek op kantoor of desnoods tijdens een boswandeling. Online kan, als er weinig problemen te verwachten zijn. Maar vaak is het beter als je elkaar kunt zien.
- Let op door de leidinggevende gebruikte woorden (twijfeltaal)
Wees helder in je feedback. Door heldere afspraken vooraf (vaak een jaar geleden) maak je het voor beiden gemakkelijker. Laat medewerkers die erg gemakkelijk meegaan in je feedback uitgebreid reflecteren over oorzaken en oplossingen. In dat deel van het gesprek merk je snel of ze zich echt committeren of niet.
- Ontregel door deze reacties op negatieve feedback
Alle reacties zijn terug te voeren op 3 reacties. Als je die kent en weet hoe je daarop moet reageren dan zijn deze reacties niet moeilijk meer. Onze e-learning “Het betere gespek” gaat hier uitgebreid op in.
- Waarom vertel je me dat nu pas?
Herkent de medewerker je feedback? Dat is het punt waar het om moet draaien. Is er herkenning dan kun je gaan zoeken naar oorzaken. Is die herkenning er niet dan zul je moeten toelichten met behulp van een voorbeeld.
- Vergelijk jezelf met anderen.
Ook hier is de vraag of de medewerker de feedback herkent. Zelfde aanpak als hierboven.
- Mijn vorige leidinggevende zei daar nooit iets over
Hier lijkt het dat de medewerker je feedback niet herkent. Je zal dus je punt moeten toelichten met behulp van een voorbeeld.
- Ik heb je al zo vaak gezegd dat het te druk is
Te druk is vaak een kwestie van prioriteren. Kortom je moet uitleggen waarom deze onderliggende afspraak belangrijk is en wat de gevolgen zijn als je deze niet realiseert.
- De aanval is de beste verdediging
In veel gevallen zou ik de aanval negeren. Daar waar de medewerker steeds aanvallend blijft wordt het tijd om de onderlinge communicatie maar eens te bespreken: papieren aan de kant en onderzoeken waarom het gesprek zo loopt zoals het loopt.
- Hoe kun jij dat nou weten, ik zie je nooit op de werkvloer.
Herkent de medewerker je feedback? Is er herkenning dan kun je gaan zoeken naar oorzaken. Is die herkenning er niet dan zul je moeten toelichten met behulp van een voorbeeld.
- Maar ik heb heel weinig steun van jou gekregen
De medewerker geeft het ontbreken van steun als reden op. Het goede nieuws is dat de medewerker kennelijk wel inziet dat het niet goed loopt. Voordat je het gaat hebben over de steun die kennelijk ontbroken heeft zou ik eerst nog eens onderzoeken of er nog andere oorzaken zijn.
- Jij doet er niets aan om het op te lossen
De medewerker erkent dat er een probleem is. Voordat we kijken naar de oplossingen, laten we eerst eens kijken naar de oorzaken.
- Geef je leidinggevende gelijk en beloof beterschap
Dit klinkt wat gladjes. Betrek de medewerker bij de analyse van het probleem en bij de oplossingen. Als hij dat niet doet en het hem dus niet boeit moeten we het daar maar eens over hebben.
- Vraag voor het gesprek al om een loonsverhoging
Laat je op dat moment niet verleiden tot uitspraken waar je spijt van krijgt. Je overvalt me, ik wil er goed over nadenken.
- De laatste ontregeltip
De laatste tip voor als je je overvallen voelt is altijd gewoon zeggen dat het ongelegen komt, of dat je overvallen bent.
]