Artikelen, Beoordelingsproblemen, Bias

Probleem: Onderlinge vergelijkingen ontbreken

Medewerkers vergelijken zich vaak met collega’s. De vraag is of leidinggevenden ook medewerkers met elkaar moeten vergelijken.

De tekortkomingen van beoordelingsgesprekken worden in de pers breed uitgemeten. Voldoende reden om ze af te schaffen, zo lijkt het. Maar wat zijn de tekortkomingen eigenlijk, hoe worden ze veroorzaakt en is er nog wat aan te doen? Prof. Dr. John Sullivan, van de State University of California heeft de top 50 problemen van beoordelen in een lijst gezet. De rest van dit jaar zal Jan Jacob de Groot iedere week er één behandelen.

Deze week  gaat het over probleem 15 van Prof. Sullivan: Onderlinge vergelijkingen ontbreken vaak.  (Cross-comparisons are not required ).

Ik pleit bijna iedere week om te beoordelen op basis van gemaakte afspraken. Hoe collega’s dan functioneren wordt dan minder relevant. Wat wel van belang is, is om na te gaan of je van verschillende medewerkers hetzelfde kunt of moet verwachten. Dat is een keuze die je vooraf moet maken.

Maar zelfs als met medewerkers dezelfde afspraken zijn gemaakt, blijken beoordelaars impliciet overwegingen te hebben waarom ze de ene medewerker beter beoordelen dan de andere.

Beoordelingsdilemma’s kunnen zijn:

  • In hoeverre neem ik inspanningen of werkwijze mee als ik een resultaat beoordeel?
  • Hoe redelijk is het om iemand te beoordelen op een niet behaald resultaat als niemand van de collega’s dit heeft gehaald?
  • In hoeverre neem ik salarisverschillen tussen collega’s mee bij in mijn oordelen?
  • In hoeverre neem ik verzachtende omstandigheden en privéomstandigheden mee in mijn oordelen?

Dit zijn bij het beoordelen veel voorkomende dilemma’s. Maar welke keuzes maakt de leidinggevende en herkent de leidinggevende ook dat er keuzes gemaakt worden, of gebeurt dat impliciet? Herkent de leidinggevende de gevolgen van deze keuzes voor bij voorbeeld het eigenaarschap van de medewerker voor zijn eigen functioneren? Een gesprek tussen leidinggevenden over voorgenomen oordelen en het onderling vergelijken van medewerkers kan helpen bij die bewustwording.

 

Volgende week probleem 16  Beoordelingen blijven geheim

About the author